Vredesblok op de Klimaatmars: Speech Benjamin

In de klimaatmars afgelopen zondag in Rotterdam liep ook een ‘Vredesblok’. Samen met Stop de Wapenhandel, Pax  en Kerk en Vrede hadden we hiertoe opgeroepen om de connectie tussen militarisme en de klimaatcrisis nog maar eens te onderstrepen.

Vanaf het podium hield Benjamin van Stop de Wapenhandel een prachtige speech die we graag delen. Verspreid deze verder en handel naar zijn oproep!

Benjamin:

Thomas Sankara zei al: ‘We moeten kiezen champagne voor enkelen, of water voor iedereen.’

De klimaatcrisis is een verdelingsvraagstuk.

De klimaatcrisis is een kapitalistisch probleem. Kapitalisme is gericht op altijd maar meer groei en consumptie.

Deze consumptie wordt mogelijk gemaakt door racisme en kolonialisme. Het stelen van grondstoffen en arbeid van de zogenaamde ‘Ander’ en het uitputten van de aarde. De rijkste 1% stoot net zoveel CO2 uit als de armste 50%.

Wij zijn het probleem.

Al honderden jaren plunderen wij landen over de hele wereld, dit heeft ons rijk gemaakt en dit doen wij nog steeds..

Er is niet veel veranderd. In naam zijn veel landen gedekoloniseerd, maar alle economische structuren zijn nog koloniaal. Het primaire doel van rijke landen en multinationals is het veiligstellen van onze welvaart en toegang tot energie en voedsel. Dat veiligstellen van grondstoffen kunnen Westerse landen en bedrijven doen door het militaire overwicht dat zij hebben.

De Navolanden spenderen samen meer dan 1100 miljard euro aan defensie. Dat is meer dan de helft van het wereldwijde totaal. In vergelijking, Rusland geeft ongeveer 60 miljard uit aan defensie. De taak van de militaire alliantie NAVO is niet enkel defensief, maar is ook gericht op controle over invloedssferen en grondstoffen.

Putin is een wrede imperialist. Maar zijn wij dit dan niet? Wie vormt nu eigenlijk een bedreiging voor wie? Stop de olichargen, in Rusland en hier.

Westerse krijgsmachten presenteren zichzelf graag als beschermers van vrede en veiligheid. En nu gebruiken de lobbyisten van de wapenindustrie de klimaatcrisis om meer geld binnen te halen om zogenaamd te vergroenen en klaar te zijn voor de toename in conflicten en vluchtelingen door de klimaatcrisis.

Maar het zijn juist onze krijgsmachten en wapenhandel die de ongelijkheid, migratie en conflict voeden. Wij zorgen voor ongelijkheid met oneerlijke handelsverdragen, juridische constructies en het steunen van corrupte lokale elites.

Westerse vredesmissies betekenen in de praktijk vaak het in stand houden van ongelijke machtsverhoudingen en het veiligstellen van fossiele grondstoffen. Daarnaast is de krijgsmacht zelf natuurlijk een enorme vervuiler met alle vliegtuigen, boten en zware voertuigen.

Overal ter wereld wordt geweld gebruikt tegen inheemse bevolkingen en worden hun leefgebieden aangevallen om westerse consumptie in stand te houden. Van Nigeria tot Brazilië en Mexico. Overal worden met Westerse wapens mensen mensen die opkomen voor hun rechten en de natuur vermoord.

Verzet in ons eigen land zal ook stuiten op verzet van de machthebbers. Klimaatactivisten worden gevolgd door de veiligheidsdiensten en de politie beschermt vervuilende bedrijven tijdens protesten en blokkeer acties.

Voor een rechtvaardige klimaattransitie is een nieuw economisch systeem nodig met gelijke machtsverhoudingen. Ik ben geschiedenisdocent en het gebeurt zelden dat de machthebbers hun macht zomaar opgeven. Ze zullen de politie en krijgsmacht inzetten om de status quo te beschermen in binnen- en buitenland.

Als we een eerlijke, democratische en duurzame wereld willen, is het van cruciaal belang dat we het militair-industrieel complex bestrijden. Enkel de wapenindustrie profiteert van het militariseren van de klimaatcrisis.

Het is geweldig dat er zoveel verschillende blokken zijn vandaag tijdens de demonstratie. Verschillende sociale bewegingen, waaronder de klimaatbeweging, de antiracisme beweging en de vredesbeweging kunnen vaker de samenwerking zoeken en elkaar versterken.

Het is daarbij belangrijk om te luisteren naar de activisten die wereldwijd dagelijks hun leven riskeren in hun strijd voor klimaatrechtvaardigheid.  Ze riskeren hun leven voor het klimaat en rechtvaardigheid en worden vaak gedood met westerse wapens.

Geweldig dat jullie hier allemaal zijn vandaag. Laten we ons blijven organiseren en in verzet komen.

Kom in verzet tegen de klimaatcrisis

Kom in verzet tegen subsidies aan vervuilende industrieën

Kom in verzet tegen subsidies aan de militaire industrie

Kom in verzet tegen militaire interventies

Kom in verzet tegen de oorlog tegen vluchtelingen

Kom in verzet tegen wapenleveranties aan corrupte en autoritaire leiders

Kom in verzet tegen koloniaal en kapitalistisch beleid

 

Een monument voor de slachtoffers van Hawija in Leeuwarden

In de nacht van 2 op 3 juni 2015 gooiden twee Nederlandse F16-piloten bommen op een ISIS bomautofabriek in de Iraakse stad Hawija.

In die fabriek lag naar schatting 18.000 kilo TNT.  Deze werd door de Nederlandse aanval tot ontploffing gebracht. De explosie die volgde is onvoorstelbaar: 4,3 op de schaal van Richter, een krater van 11 meter diep en te voelen tot in Kirkuk, 50 kilometer verderop.

Zeker 85 burgers stierven door deze aanval

Verder raakten vele honderden mensen (zwaar)gewond.  Ook de materiële schade is ongelooflijk. In feite is de hele industriële wijk van de kaart geveegd. Het ziekenhuis van Hawija raakte zwaar beschadigd, net als 16 scholen en 6000 woonhuizen.*

Het gelieg en gedraai van de Nederlandse regering

begon vrijwel meteen en hield jaren aan:

    • Op 15 juni 2015 had de Amerikaanse commandant de minister van Defensie al laten weten dat de schatting van 70 burgerslachtoffers die rondging geloofwaardig was.
    • Op 30 juni 2015 beweerde minister van Defensie Hennis-Plasschaert dat “er geen sprake was geweest van Nederlandse betrokkenheid bij burgerslachtoffers door luchtaanvallen in Irak.”
    • Pas op 13 april 2018 erkent Defensie:  “Het is zeer waarschijnlijk dat bij
      deze aanval burgerslachtoffers zijn gevallen.”
    • En het is 4 november 2019 voordat minister van Defensie Bijleveld-Schouten toegeeft dat dat al op 15 juni 2015 aan hen gerapporteerd was.
    • Op 1 januari 2021 is een commissie ingesteld onder leiding van minister van Staat Winnie Sorgdrager die de Nederlandse wapeninzet op de ISIS-bommenfabriek in Hawija onderzoekt.
    • Tot op heden zijn er geen officiële excuses gemaakt door de Nederlandse regering aan de slachtoffers en gedupeerden van de aanval. Ook is er geen  (financiële) compensatie voor het leed en de schade uitgekeerd.
Vliegbasis Leeuwarden speelde een grote rol

“Het personeel van vliegbasis Leeuwarden, met ondersteuning van de collega’s op Volkel en Eindhoven, onderneemt actie om materieel en personeel gereed te maken voor vertrek naar een vliegbasis in het Midden-Oosten.” meldt de Militaire Spectator in 2016. Toenmalig burgemeester  van Leeuwarden Fred Crone zegt dat de Leeuwarder vliegbasis “hofleverancier” wordt van de missie.

Een monument voor Hawija

Vliegop! vindt het belangrijk dat we stilstaan bij de consequenties van het geweld dat vanaf Vliegbasis Leeuwarden wordt gepleegd.

Het erkennen van de slachtoffers van Hawija kostte Nederland ruim 4 jaar, laten we er voor zorgen dat ze niet meer vergeten worden.

Laten we een monument oprichten voor de slachtoffers van Hawija.

Laten we dit in Leeuwarden doen.

 

 

* (Bron: Onderzoek Vredesorganisatie PAX, Universiteit Utrecht en de Iraakse niet-gouvernementele organisatie Al-Ghad.)

 

 

 

 

Miljarden voor defensie gevaar voor ‘vrede en veiligheid’

[ Dit artikel door Dirk Kuiken verscheen op 7 juni in de Volkskrant ]

Defensie claimt al jaren dat het zorgt voor ‘vrede en veiligheid’. Maar door miljarden extra uit te geven aan straaljagers en ander oorlogstuig, versterken ‘we’ juist de grootste bedreiging voor ons bestaan: de klimaatcrisis.

Het kan momenteel niet op bij defensie. Gisteren (1 juni) werd door het kabinet bekendgemaakt dat de krijgsmacht voor 5 miljard euro nieuwe ‘toys for boys’ mag kopen: zes extra F-35-straaljagers, vier nieuwe Reapers; grote drones waarmee bommen gegooid kunnen worden (Reaper staat trouwens voor de ‘man met de zeis’), militaire helikopters en nog veel meer dodelijk wapentuig. Jammer genoeg wordt daarbij nergens de vraag gesteld wat de aanschaf van deze wapens betekent voor de klimaatcrisis.

Die vraag is beslist niet vergezocht, want uit onderzoek blijkt dat krijgsmachten wereldwijd verantwoordelijk zijn voor een behoorlijk percentage van de totale jaarlijkse CO2-uitstoot – vergelijkbaar met de uitstoot van een middelgroot land als Zweden – en dus flink bijdragen aan de opwarming van de aarde.

In Nederland is het leger zich wel degelijk bewust van de klimaatcrisis. Defensie heeft zichzelf tot doel gesteld om in 2030 20 procent minder fossiele brandstoffen te gebruiken en in 2050 70 procent. Om dat te bereiken worden er onder andere zonnepanelen op kazernes geplaatst.

Het mag duidelijk zijn dat deze doelstellingen én maatregelen veel te weinig zoden aan de dijk zetten. Om de meest rampzalige gevolgen van klimaatverandering te voorkomen, moet de CO2-uitstoot in 2050 nul zijn. Dit geldt uiteraard óók voor de krijgsmacht. Het is dan ook wrang om te constateren dat een deel van het extra geld voor defensie direct afkomstig is van bezuinigingen op klimaat- en stikstofbeleid.

De vraag dringt zich op hoe het kabinet en defensie de (eigen) klimaatdoelen denken te halen als men blijft investeren in uiterst vervuilend oorlogsmateriaal waarmee het leger nog vele jaren moet vliegen, rijden en varen. Zo is bijvoorbeeld bekend dat de nieuwe F-35 60 procent meer brandstof verbruikt dan de oude F-16, met veel meer CO2- en stikstofuitstoot als gevolg. Ter vergelijking: één volle tank van een F-35 (goed voor zo’n 2200 kilometer vliegen) staat gelijk aan het jaarlijkse gemiddelde verbruik van meer dan 15 (fossiele) auto’s.

Zolang defensie verantwoordelijk is voor het gebruik van gigantische hoeveelheden grondstoffen, materieel en brandstof bij de productie van wapens, tijdens oorlogen, missies en bij het oefenen daarvoor zorgt de krijgsmacht niet voor ‘vrede en veiligheid’. Integendeel; het leger draagt zo juist enorm bij aan het grootste gevaar dat ons op dit moment bedreigt: de opwarming van de aarde.

 Daar komt bij dat veel gewapende conflicten in de wereld nu al worden veroorzaakt door de gevolgen van de klimaatcrisis, zoals water- en voedseltekorten door extreme droogte, die verschillende continenten, landen en bevolkingsgroepen onevenredig hard treffen. Grote groepen mensen worden genoodzaakt hun woongebied te verlaten en elders een leefbare plek te zoeken, wat weer nieuwe conflicten en militair ingrijpen tot gevolg heeft, met verdere opwarming van de aarde als resultaat.

Het is een deprimerende vicieuze cirkel met maar één conclusie: iedere investering in het militaire apparaat draagt direct bij aan de vernietiging van de aarde, en meer specifiek ons eigen leefgebied.  Want zoals we inmiddels weten vormt de klimaatcrisis voor Nederland een buitengewoon groot veiligheidsrisico. Het zou zomaar kunnen dat binnen een paar generaties een aanzienlijk deel van Nederland door de temperatuurstijging onder water staat. Zullen buitenlandse militairen dan de Nederlandse klimaatvluchtelingen bij hun grenzen tegenhouden, zoals nu elders in Europa met vluchtelingen gebeurt?

Wie zich wérkelijk in wil zetten voor vrede, veiligheid en internationale stabiliteit dient zich daarom te richten op het tegengaan van klimaatverandering. Daarvoor zijn beslist geen wapens nodig, laat staan extra miljardeninvesteringen in de strijdkrachten. Het is trouwens ook maar de vraag of jongeren door de geplande loosverhoging voor soldaten voortaan wél heil zien in een carrière bij de krijgsmacht. Misschien dat ze liever “strijden” tegen de klimaatcrisis dan tegen jongeren uit andere landen?

Zou het niet veel logischer zijn precies het tegenovergestelde te doen? Het drastisch inkrimpen – of liever nog afschaffen – van het vervuilende militaire apparaat? Laten we wapentuig slopen en recyclen en soldaten omscholen. Warmtepompen installeren, zonnepanelen aanleggen, windmolens bouwen en bomen planten; er is werk genoeg dat echt bijdraagt aan vrede, veiligheid én een beter leefklimaat.

Waarom militarisering een gevaar is voor democratie

  verscheen op 7 april 2022 op de website van de Partij van de Arbeid van België : Waarom militarisering een gevaar is voor democratie

Zonder democratisch debat en midden in een crisis waarbij mensen lijden onder de torenhoge prijzen, maken de Europese landen enorme sommen belastinggeld vrij om de militaire budgetten te verhogen. Die militarisering gaat gepaard met een ideologisch offensief om de geesten voor te bereiden op oorlog. Ondertussen staan grondrechten en democratische vrijheden onder druk.

De oorlog in Oekraïne heeft een groot effect op de begrotingsplannen van veel Europese landen. Overal worden reusachtige budgetten vrijgemaakt voor defensie. Geld dat niet kan gaan naar sociaal beleid of maatregelen tegen klimaatverandering. Na het redden van de banken en de coronapandemie gaan de Europese lidstaten zich op korte tijd een derde keer in de schulden steken, ditmaal om te militariseren.

‘Een nieuw tijdperk’ van Europese militarisering

Deze militariseringsgolf die Europa overspoelt, betekent een breuk met het verleden. Eerst en vooral in Duitsland. Na de Tweede Wereldoorlog maakten de geallieerden met Duitsland de afspraak dat het Duitse leger een bescheidener rol zou spelen en de Duitse industrie minder op het militaire zou focussen. Bepaalde beperkingen werden zelfs opgenomen in de grondwet van de Bondsrepubliek Duitsland.

De reden hiervoor was dat de militarisering van Duitsland twee keer tot een wereldoorlog had geleid. Duitsland investeert sindsdien naar verhouding minder in defensie dan bijvoorbeeld Frankrijk, het Duitse leger mag grondwettelijk niet zomaar tussenkomen in of wapens sturen naar andere landen, en meerdere Duitse militaire bedrijven schakelden over naar civiele productie.

Op twee weken tijd is 79 jaar geschiedenis omgedraaid. Op 27 februari kondigde de Duitse regering een eenmalige mega-injectie van 100 miljard euro in het leger aan. Niet alleen wapenfabrikant Rheinmetall staat te springen om daarvan te profiteren ook ThyssenKrupp, Siemens, Kraus-Maffei-Wegemann en andere Duitse bedrijven bekijken of ze niet (opnieuw) kunnen overschakelen naar militaire productie.

“Een nieuw tijdperk breekt aan”, zei de Duitse bondskanselier Olaf Scholz aan het Duitse parlement. Hij riep het parlement op om de nieuwe investeringspolitiek op te nemen in de Duitse grondwet. Bovenop de eenmalige investering, trekt Duitsland zijn defensiebudget structureel op naar 2% van het bruto binnenlands product. Dat is een oude eis van de Navo, waar Scholz’ voorganger Angela Merkel wijselijk nooit wou op ingaan. Een nieuw tijdperk, inderdaad.

Na de Duitse dijkbreuk volgden de anderen: Frankrijk, Polen, Litouwen, Denemarken, Zweden… België was Duitsland zelfs een paar weken voor en besliste eind januari al om zomaar even 14 miljard euro extra in defensie te pompen. Nota bene: op dat moment beweerden de regeringspartijen dat een btw-verlaging op energie met een kostenplaatje van 1,1 miljard euro “onbetaalbaar” zou zijn. Het Duitse voorbeeld indachtig zei minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) op 27 maart aan De Zondag: “We moeten opnieuw over extra middelen spreken. We hebben op korte termijn – dat betekent dit jaar – een extra enveloppe nodig om de meest dringende noden in te vullen.”

‘Het ligt niet aan het defensiebudget’

Maar is die militaire investeringsspurt echt nodig? Het beeld dat Europa niet opgewassen zou zijn tegen Rusland, is fout. Dat schreef ook journalist Gie Goris in een bijdrage in De Standaard: “Het zogezegde onvermogen van de Navo is niet het resultaat van een gebrek aan investeringen. Dit zijn de cijfers (2020): Rusland gaf dat jaar 61,7 miljard dollar uit aan defensie, de VS 750 miljard, het VK 59,2 miljard, Duitsland 52,8 miljard en Frankrijk 52,7 miljard. De vier grootste Navo-landen geven per jaar opgeteld ruim 900 miljard dollar uit aan defensie, tegenover 62 miljard in Rusland. Het ligt dus niet aan het defensiebudget. Misschien ligt het wel aan de obsessie met defensie, ten koste van vredesopbouw en vertrouwenwekkende maatregelen.” Een actieve vredespolitiek, waarbij de nadruk ligt op vreedzame ontwikkeling en defensie van het eigen territorium, zou inderdaad niet alleen goedkoper maar ook veiliger zijn.

Nog een belangrijke trendbreuk is dat de nieuwe Europese militarisering volledig onder de vleugels van de Navo en dus de Verenigde Staten valt. Het ‘Strategisch Kompas’ dat de Europese ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie op 21 maart gezamenlijk uitbrachten, stelt dat de Navo het zwaartepunt van de Europese defensie zal blijven.

Minister Dedonder antwoordde in hetzelfde interview in De Zondag op de vraag of ze voorstander is van een Europees leger: “Neen, we hebben al een commandocentrum: dat van de Navo. Deze oorlog bewijst dat de Navo en de EU perfect kunnen samenwerken.” Begrijpelijk dus dat zelfs Navo-havik Theo Francken (N-VA) deze PS-politica “graag begint te zien” zoals ze het zelf verwoordt.

Militarisering van de geesten

Die opvallende eensgezindheid tussen politieke aartsrivalen N-VA en PS is vandaag geen uitzondering in Europa. Alle traditionele en extreemrechtse partijen in de EU scharen zich voorlopig achter de roep tot militarisering. Het politieke establishment bereidt niet alleen zijn legers, maar ook de bevolking voor op een mogelijke oorlog. De oorlogsstemming is in de Europese parlementen gekropen: oude vijanden hullen zich eensgezind in de nationale vlag, terwijl kritische stemmen meedogenloos aangevallen worden. In Duitsland laten de Groenen, die in regering zitten, niet alleen hun laatste pacifistische idealen varen maar gaan ze zelfs akkoord met het langer openhouden van bruinkoolcentrales.

De militarisering van de samenleving is niet alleen een economische kwestie. Ze gaat ook gepaard met een ideologisch offensief, gedrenkt in wij-zij-denkbeelden. Het westerse establishment spreekt over een “aanslag op de beschaving” en een “oorlog tussen democratie en autocratie”. Men spreekt over “de barbarij en waanzin” van het ene kamp, tegenover de “weerstand, de moed, de solidariteit en zelfopoffering” van de andere kant. De taal is doordrenkt van oorlogsretoriek. Zo bereidt men ook de militarisering van de geesten voor. Net zoals we dat hebben gezien in de aanloop naar de Eerste Wereldoorlog.

In elke oorlog is de waarheid het eerste slachtoffer. Westerse leiders die oorlogsmisdaden in Irak, Libië of Afghanistan hebben toegedekt, staan nu vooraan om Russische geweldplegingen met veel tamtam te veroordelen. Hun verontwaardiging voelt niet echt oprecht aan. De propaganda komt van twee kanten, van Rusland maar ook van het Westen. Sommige grote media spelen daar ook een rol in. In hun berichtgeving over Oekraïne wordt duidelijk kant gekozen: het is ‘wij’ tegen ‘zij’. Ze stellen Poetin voor als een nieuwe Hitler met wie onderhandelingen zijn uitgesloten en die alleen gestopt kan worden door totale vernietiging. Zo zweept men de geesten op voor verdere escalatie van het conflict. Er wordt een klimaat geschapen waarbinnen alle stemmen die vraagtekens plaatsen bij de westerse strategie ten aanzien van Oekraïne of de verhoogde militaire uitgaven, verdacht zijn.

Hysterie en heksenjacht

De anti-Russische hysterie neemt soms hallucinante proporties aan. Een orkest in Wales annuleerde de opvoering van een werk van Tsjaikovski. In Milaan werd een seminarie over Dostojewski geschrapt. De National Gallery in Londen veranderde zelfs de naam van een 19de-eeuws schilderij van ‘Russische danseressen’ naar ‘Oekraïense danseressen’. Sommige voorbeelden zijn minder onschuldig. Het tennistornooi van Wimbledon overweegt om de nummer twee van de wereld Danill Medvedev uit te sluiten om een Russische overwinning te vermijden. Een professor aan de universiteit van Praag zei dat hij geen les meer wou geven aan Russische studenten. In België kondigde Vlaams minister van onderwijs Ben Weyts (N-VA) aan dat Russische uitwisselingstudenten niet meer welkom zijn. In de slipstream neemt het racisme tegen Russen in Europa toe. “In heel Europa worden mensen die op geen enkele manier betrokken zijn bij de oorlog, geviseerd en verwijderd van hun positie”, zegt Aleksandra Lewicki, een sociologe aan de universiteit van Sussex. “Er heerst een beeld van een duidelijke vijand. Russen van alle rangen en standen zijn het doelwit van racistische haatmisdrijven en denigrerende opmerkingen.”

Dat onschuldige Russische burgers verantwoordelijk worden gesteld voor de daden van hun regering, ligt in lijn van het sanctiebeleid van de Europese Unie dat de gewone werkende Russen meer treft dan de oligarchen. De politiek geeft hierin dus het slechte voorbeeld. Hetzelfde geldt voor de manier waarop kritische of dissidente stemmen worden verdacht gemaakt en zelfs het zwijgen opgelegd. In het Verenigd Koninkrijk werd oud-Labourleider Jeremy Corbyn door leden van de regeringspartij beschuldigd van ‘pro-Poetin’ te zijn, omdat hij vragen stelt bij sommige sancties en wapenleveringen. De roddelpers nam de beschuldigingen gretig over. Dat terwijl uitgerekend Corbyn degene was die twintig jaar geleden Poetins oorlog in Tsjetsjenië veroordeelde en toenmalig premier Tony Blair kritiek gaf omdat deze desondanks contacten met Poetin aanknoopte. En het was Corbyn die de huidige conservatieve regeringspartij bekritiseerde toen zij een fiscaal gunstregime voor Russische oligarchen invoerde.

Soortgelijke ongegronde verdachtmakingen tierden welig tegen allerlei linkse oppositiekrachten zoals de SP in Nederland, Jean-Luc Mélenchon in Frankrijk of de PVDA in België. In Portugal werden de lokalen van de Communistische Partij beklad.

De aanvallen bleven niet beperkt tot linkse politieke partijen. Ook de vredesbeweging kreeg klappen. In Groot-Brittannië werd de Stop The War Coalition door het slijk gehaald als “landverraders” en “vijfde colonne van Poetin”. In België probeerden twee kopstukken van de Vlaamse liberalen om hetzelfde van de pot gerukte ‘pro-Poetin’ label op de vzw Vrede te plakken en haar subsidies te ontnemen.

Zelfs kritische journalisten lopen gevaar. In Polen werd de Spaanse journalist Pablo Gonzalez gearresteerd door leden van de Poolse geheime dienst ABW. De Oost-Europaspecialist wordt beschuldigd van “acties gericht tegen de Poolse staat”. De arrestatie in Polen volgde op berichtgeving over discriminatie van niet-Europese vluchtelingen aan de Pools-Oekraïense grens. Zowel de Internationale als Europese Verenigingen van Journalisten (IFJ en EFJ) hebben zijn vrijlating gevraagd.

Democratie, een luxe in vredestijd?

Grote politieke koerswijzigingen met grote gevolgen voor de Europese bevolking worden ingezet in een klimaat van stemmingmakerij, zonder democratisch debat. Hebben de Duitse sociaaldemocratische en groene partijen de verkiezingen gewonnen met beloftes om massaal veel geld in het leger te pompen? Hadden de Vivaldi-partijen dat in hun programma’s staan? Men zegt dat we nu “in een andere wereld leven”. Maar wie bepaalt wat de prioriteiten zijn in die zogenaamde nieuwe wereld? Men zegt “à la guerre comme à la guerre”, maar de EU en Rusland zijn nog niet in oorlog en er zijn tal van scenario’s mogelijk om zo’n totale oorlog te vermijden. De oorlogstrom klinkt zo luid dat ze alle rationaliteit verstomt. Er zijn krachten wakker gemaakt die democratie als een luxe in vredestijd beschouwen.

We weten uit het verleden dat de oorlogsstemming vaak misbruikt wordt om verworven democratische vrijheden weer af te bouwen. Een berucht voorbeeld is hoe het recht op privacy werd uitgehold na de aanslagen in de VS en Europa. De eerste tekenen van een gelijkaardige evolutie zijn nu al zichtbaar. In Groot-Brittannië ligt een veiligheidswet op tafel die “ordeverstorende” betogingen verbiedt en kan leiden tot gevangenisstraffen voor wie eraan deelneemt. De vergelijking met Rusland is dan niet meer ver zoek. In Nederland kwamen de inlichtingendiensten een week na de Russische invasie in Oekraïne op de proppen met een wetsvoorstel om hun bevoegdheden gevoelig uit te breiden. Zo willen ze ‘kabelinterceptie’ – het op grote schaal tappen van internetverkeer – ongericht kunnen inzetten. Ook wil men geautomatiseerde data-analyse kunnen toepassen zonder controle van de toezichtscommissie. Het wetsvoorstel komt er dus op neer dat men eender wie op eender welk moment kan bespioneren, zonder enige motivering waarom die persoon verdacht zou zijn. Dat druist in tegen uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM).

Nog een voorbeeld is de vrijheid van meningsuiting en informatievergaring. De Nederlandse Vereniging voor Journalisten (NVJ) sprak zich uit tegen de beslissing van de Europese Commissie om twee Russische tv-zenders te verbieden. “Het is een onverstandige zet en hiermee verlaag je je tot het niveau van Rusland”, klonk hun kritiek. “Journalistieke vrijheid wordt het spannendst in oorlogstijd” en dus moeten we “juist in deze tijden strijden voor vrijheid van informatie”. Het feit is dat deze censuur een regelrechte schending is van artikel 11van het Handvest van Europese Grondrechten en artikel 5 van de Duitse grondwet. Le Monde Diplomatique merkte op dat Amerikaanse tv-zenders die ook leugens en propaganda verspreidden over de oorlog in Irak, nooit in aanmerking kwamen voor censuur.

Voor vrede in Oekraïne en democratie in Europa

Oorlog en democratie gaan niet samen, omdat de voordelen van oorlog zijn voorbehouden voor de elite terwijl het volk de miserie moet ondergaan. De heksenjacht richt zich niet toevallig vooral tegen linkse partijen en activisten, ook wanneer die zoals PVDA de invasie van Poetin in alle talen veroordelen. Er zit een strategische visie achter. De huidige Amerikaanse tactiek om de oorlog in Oekraïne zo lang mogelijk te rekken, zal voor een regelrechte verarming zorgen van de Europese bevolking. Als Rusland tegensancties neemt, dreigen miljoenen Europeanen letterlijk in de kou te zitten. En nogmaals: de budgetten voor oorlog ontnemen de overheid middelen voor klimaat- of sociaal beleid. Onvermijdelijk zal daardoor de ontevredenheid groeien. Door nu al de krachten zwart te maken die sociale onvrede kunnen vertalen in politiek verzet, hoopt men al te grote weerstand te vermijden.

Daarom is het in het belang van de overgrote meerderheid van de mensen in Europa om de oorlogshysterie, de ondemocratische beslissingen en de heksenjacht op pro-vredekrachten te veroordelen. Het is alvast bemoedigend dat de vakbonden op zondag 27 maart meeliepen in de vredesbetoging in Brussel. Om de gevaren van militarisering tegen te houden, moeten linkse partijen, vakbonden, activisten, jongeren en zoveel mogelijk burgers op twee nagels blijven kloppen: vrede in Oekraïne; en democratie in België en Europa.

Geen wapenleveringen en geen escalatiepolitiek, maar vredesgesprekken en steun voor alle slachtoffers van de oorlog.

Geen sancties die de Russische en Europese burgers treffen, maar gerichte acties tegen oligarchen.

Geen hysterie en racisme jegens al wat Russisch is, maar solidariteit met alle volkeren, tegen alle onderdrukkers.

Geen verdachtmakingen van alle sociale of kritische stemmen, maar een open democratisch debat.

Geen beperking van onze vrijheden, maar verdediging van het recht om een ander beleid te wensen.

Geen nieuw tijdperk van militarisering, maar een nieuw tijdperk van vreedzame ontwikkeling.

Militarisering: een spel van weinig winnaars en veel verliezers

Wat de pleitbezorgers voor nog meer bewapening er niet bij vertellen, is dat militarisering een spel is van enkele winnaars en vele verliezers. De winnaars zijn de ontvangers van de verhoogde uitgaven: het militair-industrieel complex dat opnieuw miljarden belastinggeld krijgt toegestopt om wapens, munitie en oorlogsmaterieel te produceren.

De Amerikaanse multinationals hebben daarbij een voorsprong: de vijf grootste wapenfabrikanten ter wereld komen alle vijf uit de Verenigde Staten. Zij staan klaar om aan de hogere vraag te voldoen. Amper één uur nadat het Duitse parlement een mega-injectie van 100 miljard euro in defensie had goedgekeurd, bracht ’s werelds grootste militaire bedrijf Lockheed Martin een ‘projectplan’ uit met voorstellen om al dat geld te besteden. Lockheed Martin sloot ook al direct een miljardencontract af met de Duitse overheid om F-35-gevechtsvliegtuigen te bouwen. De Europese bedrijven geven zich echter niet zomaar gewonnen. Het Duitse Rheinmetall en het Franse Dassault dingen ook naar een deel van het Duitse mega-budget. En onder andere Airbus en ThyssenKrupp gaven al aan dat ze bereid zijn om een deel van hun civiele productie om te schakelen naar militaire productie.

Dat de verliezers talrijker zijn, is een kwestie van wiskunde. Elke euro die naar wapens gaat, kan niet naar andere beleidsdomeinen gaan. De Europese lidstaten gaan zich opnieuw in de schulden steken, dit keer niet enkel voor eenmalige grote uitgaven maar ook voor structurele budgetverhogingen. We weten dat men de rekening uiteindelijk aan de belastingbetaler zal willen presenteren. Heel waarschijnlijk zal de Europese Commissie binnenkort besparingen in sociale programma’s voorstellen. En dat op een moment dat de Europese bevolking dreigt te verarmen door de inflatie en de economische sancties die de EU tegen Rusland neemt. Bovendien zullen de klimaatambities wellicht herzien moeten worden, wat wil zeggen dat er nog veel meer klimaatrampen zullen volgen. En dat allemaal voor de bewapening tegen een potentiële vijand die nochtans een veel kleiner leger heeft …

Terreurdaad* tegen klimaatactievoerders: gezag kijkt toe, NOS zwijgt

vrijdag 8 april 2022

Vandaag, 8 april, hebben een elftal actievoerders(*) een dikke vier uur lang de poort geblokkeerd van de Vliegbasis Leeuwarden, een militaire luchtmachtbasis.(1) De timing was gepast en wrang. het verloop was deels schokkend. En de NOS deed waar ze goed in is. De NOS deed er het zwijgen toe.

Gepast: het was de laatste dag van een twee weken durende militaire oefening. Zo’n oefening is oorlogsvoorbereiding. Zo’n oefening is lawaai. En zo’n oefening is vervuiling, klimaatbederf. Weg ermee, en om dat te onderstrepen: blokkeren die handel. Wrang: het is oorlog, we zijn allemaal vreselijk boos op Poetin en zijn koloniale – gelukkig niet erg succesvolle – veroveringsoorlog in Oekraïne. Voor veel mensen vertaalt die boosheid zich in vrijwel kritiekloze steun aan de NAVO, aan militaire support richting Oekraïne en dergelijke. Psychologisch begrijpelijk, die houding, onder de druk van media, beeldvorming en propaganda. Principieel en politiek verkeerd, maar wel een feit om rekening mee te houden. Op zo’n moment is het blokkeren van een militaire basis van een NAVO-staat een gevoelig iets.

Mede daarom heb ik voor deze blokkadeactie een enorme waardering. Ze zijn niet geweken voor een dreigende vijandige publieke opinie. Ze trotseerden de hoon en de intimidatie. Ze staken hun nek uit en deden wat ze nodig vonden: een statement maken, en daadwerkelijk de poort urenlang blokkeren, waarbij ze zich met lock-ons vastgeketend hadden aan elkaar. Dat is geen gemakkelijk potje zitten voor de poort: je bewegingsvrijheid is ernstig beperkt, je zit op de koude grond, daadwerkelijk de boel te versperren met elkaar. Petje af voor de volharding en het incasseringsvermogen van deze dappere mensen!

En ze liepen ook nog andere risico’s! Dit had in arrestaties kunnen uitmonden, als de politie er genoeg van had gekregen. Actievoerders kozen er zelf voor om er na vier uur een punt achter te zetten.(2) Ze hadden flinke media-aandacht gehad, in die zin was het doel bereikt. Geen arrestaties dus, geen pijnlijke politieprocedures om mensen uit de lock-ons te krijgen, geen rechtstreeks politiegeweld. Het is weer eens wat anders.

Maar er was nog ander gevaar. Een automobilist reed, over het trottoir en grasperk bij de blokkade, op demonstranten.(3) Die stonden voor de auto maar werden door die wagen teruggeduwd. En levensgevaarlijke situatie! Als een actievoerder zou zijn uitgegleden, zou de automobilist die persoon zware verwondingen hebben toegebracht met diens rijdende gevaarte. Doodeng om te zien, erg riskant om mee te maken. Dit was een terreurdaad tegen actievoerders. Dat de daad zonder slachtoffers bleef, doet daar niets aan af.

Intussen was er politie en marechaussee. Op beeldmateriaal is glashelder te zien hoe een agent van de Koninklijke Marechaussee toekeek en niets deed. Over de stoep rijden: sowieso een verkeersovertreding volgens hun eigen regeltjesboek; op mensen in rijden, op zijn minst het risico nemen dat iemand zwaar gewond raakt: duidelijk een misdrijf volgens alweer hun eigen wetten. De staatsdienaren, criminaliteitsbestrijders en ordehandhavers deden niets om dit te voorkomen, en ook niets om de overduidelijke dader – ‘verdachte’ is echt een verhullend eufemisme hier – tegen te houden of aan te houden.

Politie en marechaussee gaven dus, door niet in te grijpen, de automobilist groen licht bij het plegen van zijn terreurdaad. Dat maakt politie en marechaussee zelf medeplichtig aan die terreurdaad. De automobilist mocht doen wat de politie zelf niet actief deed: de blokkade aanvallen, geweld plegen tegen demonstranten. Er was dus wel degelijk politiegeweld vandaag. het was alleen uitbesteed, tijdelijk geprivatiseerd.

De vraag is dan ook niet zozeer waarom de politie niets deed tegen die automobilist: soort steunt immers soort, gezag en automobilist stonden onmiskenbaar aan de zelfde verkeerde kant. De vraag is eerder: wat gaan wij doen tegen de politie en de marechaussee? Tegen zo’n automobilist zijn een volgende keer kraaienpoten een goed idee, zoals ik al heb zien opperen. En ik zie ook niet waarom de voorruit van zo’n auto respect verdient. Maar wat doen we tegen die medeplichtige marechaussee en politie?

En nog iets. Ik heb aardig wat gezien in regionale media. Waar verslaglegging van plaatselijk nieuws hun werk is, daar hebben zij hun werk gedaan. Maar waar was de NOS? Misschien dat ze het kort vermeld hebben ergens. Maar het staat niet prominent, of zelfs maar vindbaar, op de NOS-website. Nu.nl idem, RTL Nieuws idem.

Het is ondenkbaar dat deze drie media niet in de loop van de dag op de hoogte zijn geraakt van het hierboven beschreven voorval. Dat ze het niet genoemd hebben, betekent dat ze het hebben verzwegen. Wie zwijgt stemt toe. Zo helpt onder meer de NOS mee om terreur tegen actievoerders te normaliseren. Wellicht dat we daar een volgende keer rekening mee kunnen houden, als we doelwitten voor een actie uitkiezen.

Noten

(*) Noot, aangebracht vlak na plaatsing: Hier stond heel even “vijftien”, maar dat klopt bij nader inzien niet.

1 Extinction Rebellion blokkeert hoofdingang vliegbasis’, Vliegop, 8 april 2022, https://vliegop.noblogs.org/post/2022/04/08/extinction-rebellion-blokkeert-hoofdingang-vliegbasis/

Asing Walthaus, ‘ Na dik vier uur einde demonstratie klimaatactivisten Extinction rebellion bbij vliegbasis leeuwarden’, Dagblad van het Noorden, 8 april 2022, https://dvhn.nl/groningen/Na-dik-vier-uur-einde-actie-bij-vliegbasis-Leeuwarden-27599159.html

Automobilist duwt actievoerders Extinction rebellion bij vliegbasis weg’, Omrop Fryslan, 8 april 2022, https://www.omropfryslan.nl/nieuws/1142817-automobilist-duwt-actievoerders-extinction-rebellion-bij-vliegbasis-weg

Peter Storm

Dit artikel verscheen eerder op Peters eigen website PeterStormt.nl

* Noot van Vliegop! bij het woord ‘Terreurdaad’

Peter heeft waarschijnlijk gelijk: dat het handelen van de bestuurder van de blauwe Volkswagen een ’terreurdaad’ was, een daad om de demonstranten angst in te boezemen zodat we onze actie (iig voor hem) zouden beëindigen.

Peter heeft ook om een andere reden gelijk met zijn woordkeuze. Het is in namelijk in lijn met wat een ambtenaar van gemeente Leeuwarden ons vertelde na het overleg met de commandant van de vliegbasis over de route van de stiltetocht. We moesten van het terrein van de vliegbasis afblijven, want:

“Als de basis geblokkeerd wordt, en de operationele capaciteit of taakuitvoering van Defensie in gevaar komt, dan wordt dat tegenwoordig al snel als terrorisme benoemd, dat kan in elk geval zo. Dat zullen we dus ook niet tolereren en dan zijn de initiatiefnemers wel echt de sjaak”

Niet voor niets bleven wij op de openbare weg. De bestuurder beging zijn daad echter op het terrein van de vliegbasis.

Toch zouden we zelf dit woord niet gebruiken. Niet omdat we niet woest zijn op die schoft achter het stuur. Niet omdat we geïntimideerd zijn door de gemeente Leeuwarden.

Maar omdat we beseffen waar de wapensystemen van de basis worden ingezet. Actueel is het bombardement op Hawija , waarbij geen 70, maar 85 burgerslachtoffers blijken te zijn gevallen. Dat soort geweld ervaren mensen elders op de wereld dankzij de mensen die op de vliegbasis hun werk doen. Zoals waarschijnlijk de bestuurder van die blauwe Volkswagen.

Dat zijn de echte terreurdaden die vanaf de vliegbasis begaan worden. Wat ons vrijdag is overkomen valt daarbij in het niet.

 

 

EXTINCTION REBELLION BLOKKEERT HOOFDINGANG VLIEGBASIS

Vrijdag 8 april vanaf 07.30 uur blokkeert Extinction Rebellion de hoofdingang van vliegbasis Leeuwarden. Dit doen wij onder de slogan ‘Geen Bommen maar Bomen!’ We vragen zo aandacht voor de effecten van oefeningen als ‘Frisian Flag’ op het klimaat en de natuur.  Roze vredes-“soldaten” en rebellen zijn vastgeketend aan bomen en aan elkaar. Ook worden er speeches gehouden en houden mensen banners vast om de boodschap kracht bij te zetten. 

Defensie is het meest vervuilende Nederlandse overheidsbedrijf. Legers wereldwijd zijn verantwoordelijk voor ruim 6 procent van de totale CO2-uitstoot. Met deze blokkade willen we defensie en de overheid duidelijk maken dat door de uitstoot, vervuiling en het lawaai van de vliegbasis – specifiek tijdens grote militaire oefeningen zoals ‘Frisian Flag’ – de leefbaarheid voor mensen en dieren ernstig wordt aangetast.

Ook defensie heeft een grote verantwoordelijkheid in het bestrijden van klimaatverandering.

Defensie zegt ernaar te streven om in 2030 de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen met tenminste 20 procent te hebben gereduceerd ten opzichte van 2010, en in 2050 met tenminste 70 procent. Dit is niet in lijn met de landelijke klimaatdoelen en volstrekt onvoldoende om de doelstellingen van het Klimaatakkoord van Parijs te kunnen halen.

Krijgsmachten zijn direct verbonden met de wapenindustrie en daarmee met corruptie, onderdrukking en oorlog. Door de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen zijn krijgsmachten bovendien gebonden aan de fossiele industrie. Het “veiligstellen” van grondstoffen en fossiele brandstoffen om kapitalistische maatschappijen draaiende te houden, is een vorm van kolonialisme die samenlevingen en ecosystemen onderdrukt, uitbuit en vernietigd.

Oorlog en fossiele brandstoffen gaan hand in hand, zoals ook de oorlog in Oekraïne pijnlijk duidelijk maakt. Extinction Rebellion steunt het Oekraïense volk in haar verzet tegen Rusland. Tegelijkertijd zijn we kritisch op de onderliggende machten die juist oorlog en klimaat-ontwrichting in de hand werken.

Extinction Rebellion zal daarom in opstand blijven komen. We eisen van de overheid, defensie en de fossiele industrie een snelle omslag naar een duurzaam (economisch) systeem en het halen van de klimaatdoelen.

Met deze blokkade neemt Extinction Rebellion deel aan de acties die tijdens Frisian Flag in Leeuwarden onder de leus ‘Geen Bommen maar bomen!’ worden gecoördineerd door actie collectief Vliegop!

 

‘Niemand begreep wat er gebeurde’

Meduza vertelt het verhaal van Albert Sakhibgareyev – een Russische contractsoldaat die deserteerde uit de oorlog in Oekraïne

12:22 uur, 25 maart 2022 Bron: Meduza

Vijf weken geleden was de 25-jarige contract soldaat Albert Sakhibgareyev in de Russische regio Belgorod, enkele kilometers van de Oekraïense grens, waar zijn brigade “trainingsoefeningen aan het uitvoeren was.”Sakhibgareyev zegt dat hij en zijn medesoldaten schoten “waar ze maar opdracht toe kregen”, al was het onduidelijk waar ze precies op schoten. Volgens hem begreep hij pas dat hij in een echte oorlog was verwikkeld toen de Oekraïense kant begon terug te schieten; kort daarna deserteerde hij. Meduza bericht over hoe een soldaat uit Bashkortostan besloot dat het genoeg was.

Albert Sakhibgareyev is een 25-jarige soldaat uit Basjkortostan, Rusland. Toen hij jonger was, droomde hij ervan om in het leger te dienen. Nadat hij in 2021 zijn dienstplicht had vervuld (Meduza heeft zijn militaire ID-kaart), tekende hij een contract voor nog eens drie jaar. In het begin dient Sakhibgareyev in zijn thuisrepubliek; daarna werd hij overgeplaatst naar Nizjni Novgorod om te dienen in de 288e artilleriebrigade op militaire basis nr. 30683.

Begin februari 2022 werd zijn brigade naar de regio Belgorod, nabij de Oekraïense grens, gestuurd om enkele oefeningen te houden. “Ze waarschuwden ons niet voor een ‘speciale militaire operatie’; we zouden gewoon wat training gaan doen. Na aankomst zaten we daar maar, wachtend op iets,” vertelde Sakhibgareyev aan Meduza.

Op 23 februari kregen de militairen het bevel om kogelvrije vesten aan te trekken en deze niet meer uit te doen; vervolgens kregen ze automatische wapens. Niet lang daarvoor was een aanzienlijke hoeveelheid artillerie munitie naar de basis gebracht – veel meer dan gewoonlijk nodig was voor training, volgens Sakhibgareyev. “Niemand legde ons ook maar iets uit,” zei Sakhibgareyev. “Ze zeiden alleen dat we de munitie in de voertuigen moesten laden, en dat was het. Ze zeiden dat we van locatie zouden veranderen. Elke dag brachten we munitie van de ene plaats naar de andere. Niemand begreep wat er gebeurde. We dachten dat het een training was.”

Sakhibgareyev is er zeker van dat zijn commandanten van tevoren op de hoogte waren van de “speciale militaire operatie” en zich erop voorbereidden, ook al hielden ze het verborgen voor de soldaten. “Ze vertelden ons alleen dat er een mars naar de andere [Oekraïense] kant zou komen. Niemand vertelde ons waarom. En als ze je een bevel geven, heb je geen andere keuze dan het op te volgen,” zei Sakhibgareyev. Op 24 februari begon de brigade te vuren vanuit artillerievoertuigen “in welke richting ze ook werden bevolen.” Sakhibgareyev  beweert dat geen van de soldaten wist op welke doelen ze schoten. De militairen begonnen te vermoeden dat dit meer was dan een oefening toen de tegenpartij begon terug te schieten. Granaten begonnen te landen in een wijk ongeveer twee kilometer van de brigade van Sakhibgareyev. “We beseften dat er iets niet klopte. Er wordt nooit geoefend in de buurt van dorpen waar mensen wonen, maar daar vielen [de granaten]. Het betekende dat Oekraïne in de tegenovergestelde richting schoot om zichzelf te verdedigen.”

Sakhibgareyev had zijn telefoon bij zich, en hij las al snel online dat Rusland was begonnen met de invasie van Oekraïne. “We realiseerden ons dat onze strijdkrachten [Oekraïne] hadden aangevallen. We realiseerden ons dat dit een echte oorlog was. We waren allemaal in shock. We waren hier niet echt op voorbereid.” Waarom zou ik dienen met iemand die zijn eigen mensen zou aanvallen? “Wat er nu gebeurt [de oorlog in Oekraïne] is verkeerd. Ik steun het helemaal niet,” zei Sakhibgareyev. Hij benadrukte dat hij “niet ongehoorzaam kon zijn aan orders.” De brigade van Sakhibgareyev is nooit de Oekraïense grens overgegaan: ze vuurden al hun granaten af vanuit de regio Belgorod in Rusland. Sakhibgareyev beweert dat zijn toegewezen taak bestond uit het bewaken van het artilleriedepot – en dat hij niet direct deelnam aan gevechten.

Volgens Sakhibgareyev werd hij op 2 maart, toen de oorlog al meer dan een week aan de gang was, aangevallen door hoofdluitenant Vladislav Tikhonov. Volgens Sakhibgareyev had hij eerder die dag aan een van zijn commandanten toestemming gevraagd om naar de winkel te gaan, en de commandant had ja gezegd. Toen Sakhibgareyev terugkwam, viel een andere commandant, Tikhonov, hem aan, sloeg hem in elkaar en brak zijn arm.

“Misschien was hij beledigd dat ik het hem niet gevraagd had. Andere mensen zagen het gebeuren. Ze sleepten hem weg, en ik stond gewoon op en ging weg,” zei Saakhgarejev. Daarvoor, vertelde hij Meduza, hadden hij en Tikhonov geen conflicten gehad.

Na het incident met Tikhonov besloot Sakhibgareyev zijn basis te verlaten, en dat deed hij ook; niemand hield hem tegen. Daarna liftte hij mee en vertrok van Belgorod naar Moskou. “Waarom zou ik dienen met iemand die zijn eigen mensen zou aanvallen?” zei hij. “Hoe zou ik met hem de strijd in kunnen gaan? Als hij een automatisch wapen heeft, schiet hij zijn eigen soldaat in de rug.”

Er ging een dag voorbij voordat ze naar hem gingen zoeken. De moeder van Sakhibgareyev, Galina, vertelde Meduza dat de basis haar belde om haar te vertellen dat haar zoon sigaretten was gaan kopen en nooit was teruggekeerd. Ze vroegen haar haar zoon te bellen en hem te vragen zich op de basis te melden. Ze belde hem onmiddellijk. “Hij zei me dat alles in orde was. Ik zei hem dat ik hem terug zou bellen als ik klaar was met werken. Die avond, toen ik wegging van mijn werk, was zijn telefoonnummer niet meer beschikbaar,” zei ze. De volgende ochtend belde Galina zelf naar de basis. Ze herinnert zich dat het gesprek als volgt verliep: “Nou, heeft hij zich gemeld op de basis?” vroeg ze. “Nee, hij is nooit gekomen.” “Hoe is hij vertrokken, wat was de reden? Had hij zijn spullen bij zich? Nee?” Ze konden niet antwoorden. “Bent u op zoek naar hem? Waarom heb je niet gezocht?” “Hij hangt waarschijnlijk gewoon wat rond met wat lokale alcoholisten. Hij komt wel terug – we mogen ons vrij bewegen!” “Ik heb geen alcoholist opgevoed!” Na het telefoontje kwam Galina in contact met het Comité van Moeders van Soldaten, dat haar hielp contact te krijgen met de militaire basis in Nizjni Novgorod. “Ze zeiden: ‘Wat, is hij echt verloren? We wisten het niet eens!” zei Galina.

Op 8 maart bereikte Sakhibgareyev eindelijk Oefa, de hoofdstad van Basjkortostan. Sindsdien verschuilt hij zich in een huurappartement. Pas op 20 maart besloot hij eindelijk naar het ziekenhuis te gaan om de verwondingen die Tikhonov hem had toegebracht te laten behandelen. Er werd een gesloten breuk in zijn hand vastgesteld, die in het gips werd gezet (Meduza heeft zijn medisch dossier verkregen).

Meduza heeft ook het ontslagrapport van Sakhibgareyev onderzocht. Daarin legt hij uit dat hij “gedwongen was de militaire eenheid te verlaten omdat hij zich zorgen maakte over zijn leven en gezondheid en niet wilde blijven deelnemen aan gevechten op Oekraïens grondgebied omdat dit tegen zijn overtuigingen ingaat”

“Op 24 februari 2022 hebben militairen van de militaire basis nr. 30683, waaronder ikzelf, rechtstreeks deelgenomen aan de speciale militaire operatie op Oekraïens grondgebied. Daarvoor waren we op geen enkele manier op de hoogte gebracht van het begin van de speciale operatie of de doelen ervan… Ik ben van mening dat verdere dienst onder de gegeven omstandigheden, waarin ik werd ontgroend, fysiek geweld tegen mij werd gebruikt en ik verplicht werd deel te nemen aan speciale militaire operaties die in strijd waren met mijn overtuigingen, onmogelijk is.”

Sakhibgareyev en zijn advocaat, Almaz Nabiyev, zijn ook van plan om aangifte te doen tegen hoofdluitenant Vladislav Tikhonov, die Sakhibgareyevs arm brak. Nabiyev is van mening dat de arrestatie van Saksjgarejev onvermijdelijk is, zelfs als hij erin slaagt te bewijzen dat er sprake was van ontgroening binnen de brigade. “Op basis van mijn ervaring, als we een verzoek indienen bij het militaire openbaar ministerie, zullen zij een strafzaak tegen [Sakhibgareyev] beginnen. Hij zal hoogstwaarschijnlijk worden gearresteerd en naar een detentiecentrum worden gestuurd.”

Volgens artikel 337 van het Russische wetboek van strafrecht staat op “het onbevoegd verlaten van een militaire eenheid voor een korte periode” een gevangenisstraf van maximaal zes maanden; als een soldaat in minder dan een maand terugkeert, staat daar een gevangenisstraf van maximaal drie jaar op. Als een soldaat langer dan een maand weg is, kan hij tot vijf jaar gevangenisstraf krijgen. En voor desertie (artikel 338 van het wetboek van strafrecht), dat wordt gedefinieerd als “het zonder toestemming verlaten van een eenheid of plaats van dienst met de bedoeling zich aan de militaire dienst te onttrekken”, kan hij tot zeven jaar gevangenisstraf krijgen.

De militaire eenheid waar Sakhibgareyev diende, heeft zijn moeder reeds opgebeld en haar meegedeeld dat Sakhibgareyev zich moet melden in Nizjni Novgorod, waar hij officieel zal worden ontslagen. Sakhibgareyev zelf is niet van plan naar zijn eenheid terug te keren; hij wil niet langer in het Russische leger dienen, en hij is van plan zijn contract op te zeggen. “Mijn zoon vertelt me de dingen waar hij en de andere soldaten daar over spraken: ‘Wie weet wie mijn kogel zal raken als we ten strijde trekken! Het is niet alleen een oorlog met Oekraïne, mam, het is ook een oorlog tussen henzelf, mam, ze vechten,'” zei Galina. “Zelfs als hij zijn contract niet verbreekt, zal ik het voor hem verbreken! Ik wil niet dat hij in een kist thuiskomt.”

Meduza heeft contact opgenomen met luitenant Dmitri Gluchov, de directe chef van Sachgarejev – maar na het horen van onze vraag heeft Gluchov de telefoon opgehangen. Meduza heeft ook een officieel verzoek naar het Russische Ministerie van Defensie gestuurd, maar op het moment van publicatie had nog niemand van het ministerie gereageerd. Ook de militaire eenheid waar Sakhibgareyev diende heeft geen van Meduza’s vragen beantwoord.

Meduza belde ook het contactnummer dat eerder in wervingsadvertenties voor de eenheid was vermeld. De persoon die opnam zei: “Een correspondent voor Meduza? Schaamt u zich niet om te bellen? Tot ziens,” en hing op.


Tekst uitgedeeld door
volxkeuken Domela  tijdens kabaalprotest.

Stilstaan tijdens de stiltetocht

 

Op verschillende plaatsen langs de route van de stiltetocht zijn er bordjes geplaatst om even bij stil te staan. Door de QR-code op het bordje te scannen kom je op een pagina waar je je reactie kunt plaatsen. Die worden hieronder verzameld.

Wat zou jij doen met het vliegbasis terrein?

 

There is no planet B!

 

Niemand is te klein het verschil te maken

 

Eerste hulp bij oorlog: haal de wapens weg!

 

De klimaatcrisis is nu! Tijd om in verzet te komen!

 

De oorzaak van oorlog is je voorbereiden op oorlog

 

Zelenski: stop deze oorlog


De Oekraïense president Zelenski wil doorvechten ‘tot het einde’. Het zou beter zijn om juist direct de wapens neer te leggen om verder bloedvergieten te voorkomen, stelt Willem de Haan.

Nu de wapens neerleggen is niet stoer, maar betekent wel het einde van de vernietiging van Oekraïne.
 
Na drie weken oorlog zijn er volgens persbureau Reuters inmiddels 14.000 mensen gedood, zijn er 2,7 miljoen vluchtelingen, 1.700 gebouwen in puin en is er voor meer dan 110 miljard euro schade. De oorlogstrauma’s als gevolg van wat deze dagen in Oekraïne gebeurt, zullen nog decennialang doorwerken.
 
In heel Europa worden de defensiebudgetten ondertussen verhoogd, voor jaren zijn de relaties met Rusland totaal verstoord.
Zodra er gevochten wordt lijkt een oorlogsdrift zich van ons meester te maken: de nuance verdwijnt, er moet gekozen worden tussen goed en kwaad. De complexe realiteit doet er niet meer toe, noch de oorzaken van het conflict.
 
‘Steun ons met wapens’
 
In tijden van oorlog wordt ook taal een wapen: ‘Wie ons niet militair wil steunen, kiest ervoor dat ons volk langzaam sterft’, zegt Zelenski. Dat klinkt als een logische redenering, maar het klopt niet: niemand wil dat de bevolking in Oekraïne langzaam sterft.
 
Maar het appel is duidelijk: als je om ons geeft, steun je ons met wapens, whatever it takes . Ook Nederland toont begrip voor de smeekbede van Zelenski om Poolse straaljagers, en voelt mee met Finlands wens om NAVO-lid te worden. Wat beide een levensgevaarlijke escalatie zou betekenen.
Oekraïne is deze oorlog niet begonnen, maar elke dag dat Zelenski ervoor kiest om de ongelijke strijd verder te voeren draagt ook hij de verantwoordelijkheid voor de doden die vallen, de ontheemden die moeten vluchten, de vernietiging van zijn land.
 
Doorvechten is stoer
 
Doorvechten is misschien stoer, maar de bevolking van Oekraïne en de soldaten aan beide kanten betalen daarvoor een afschuwelijke prijs. Nu de wapens neerleggen is niet stoer, maar betekent wel het einde van het tomeloze geweld en de vernietiging van
 
Al zou het hem zijn leven kosten, de oorlog opgeven zou Zelenski onsterfelijk maken, een echte held. Je land verdedigen klinkt nobel, maar wat als de prijs daarvoor een totaal verwoest land is? Met nog eens tienduizenden doden en nog eens miljoenen vluchtelingen?
Uit de eerste dagen van de oorlog blijft één fragment uit het NOS-journaal me steeds bij: een gevangen genomen Russische soldaat wordt ergens in Oekraïne ondervraagd: ‘Hoe oud ben je?’ Antwoord: 21 jaar. ‘Waar kom je vandaan?’ Uit Petersburg. ‘Wat doe je hier?’ Ik ben gestuurd. ‘Wat wil je?’ Ik wil naar huis.
 
Weigeren van militaire dienst uiterst moeilijk
 
Volgens de voice over zou de jongen daarna zijn geëxecuteerd. Zowel in Rusland als in Oekraïne is het weigeren van militaire dienst uiterst moeilijk. Soldaten hebben geen keus, de politieke leiders wel. Zoals Bob Dylan in 1963 al schreef in zijn lied Masters of war: ‘You put a gun in my hand / And you hide from my eyes’.
 
Oorlog is verschrikkelijk, en de volgende geweldsuitbarstingen dienen zich al aan: Moldavië, Georgië, de Baltische Staten, Taiwan. Storten we de wereld verder in oorlogsgeweld?
Ik put liever hoop uit het geweldloos verzet waarmee Gandhi de Engelse overheersing van India bestreed, Martin Luther King een einde maakte aan de rassenscheiding in de VS, de wereldwijde massaprotesten een einde maakten aan de Vietnamoorlog, en vreedzaam protest van de Oost-Duitsers in 1989 de Berlijnse Muur deed instorten.
 
1,1 miljoen Russen tekenden anti-oorlogsverklaring
 
Volgens de War Resisters’ International (WRI), een in 1921 opgerichte organisatie voor vrede en dienstweigering, hebben inmiddels meer dan 1,1 miljoen Russen een anti-oorlogsverklaring getekend van de Russische mensenrechtenactivist Lev Ponomarev.
 
In Oekraïne riep Yurii Sheliazhenko van de Oekraïense Pacifistische Beweging al drie dagen na het begin van de oorlog op tot geweldloze actie, waar anderen vaak alleen militaire oplossingen zien. Een neutraal Oekraïne ziet hij als de beste keus voor de toekomst.
Zij weten dat geweld altijd nieuw geweld oproept, de geschiedenis staat er bol van. Pacifisme is geen populair idee in tijden van oorlog, maar het zijn niet de minsten die er in geloofden en het in praktijk brachten: van Jezus van Nazareth tot Albert Einstein, van John Lennon tot moeder Theresa. Noem ze idealisten, maar zonder hen is de wereld echt verloren.

Nu stoppen met de oorlog is de enige keuze. Heeft Poetin dan zijn zin? Nee, hij erft – mocht hij Oekraïne in zijn geheel willen bezetten – een land met 44 miljoen dissidenten. Dat is zelfs voor een dictator een nachtmerrie.

     

    Willem de Haan is socioloog, dienstweigeraar en journalist
    en spreker op ons event op 6 april in Neushoorn Café

    [ Dit opinieartikel is eerder verschenen in Dagblad van het Noorden op 14 maart 2022 ]

Russische invasie van Oekraïne onderstreept noodzaak radicaal ander klimaatbeleid


Militarisme en de klimaatcrisis zijn nauw met elkaar verweven.
Westerse legers worden ingezet om de toegang tot fossiele brandstoffen te verkrijgen of te behouden1. Tegelijkertijd wordt hun uitstoot van bijna 25 megaton (miljoen ton) CO2  niet meegenomen in het Europese klimaatbeleid2. Zo dragen onze legers bij aan de vicieuze cirkel van een klimaatcrisis die een steeds grotere rol speelt in de conflicten waar die legers bij ingezet worden3.
Deze vicieuze cirkel willen we doorbreken.We staan dan ook achter deze verklaring (vandaag verschenen in het AD) die oproept te investeren in het versnellen van de overgang naar een CO2 neutrale samenleving in plaats van wapens.

Geen bommen, maar bomen!


1 In dit CNN-artikel wordt de rol die olie bijvoorbeeld speelde in de invasie van Irak in 2003 helder toegelicht   Why the war in Iraq was fought for Big Oil
2 Lees meer hierover in het rapport: ‘Under the radar, the carbon footprint of Europe’s military sectors
3How Climate Change Fuels Deadly Conflict‘ interactieve toelichting door de International Crisis Group



Verklaring Klimaatbeweging

Russische invasie van Oekraïne onderstreept noodzaak radicaal ander klimaatbeleid

Als klimaatbeweging zijn wij geschokt door de brute Russische inval van Oekraïne. Wij verklaren onze solidariteit met de Oekraïense bevolking die zich hiertegen verzet en de moedige activisten in Rusland die ondanks de repressie de straat op gaan. Terecht wordt er gekeken naar de manier waarop de inkoop van gas en olie uit Rusland deze oorlog steunt, maar de inval legt ook de desastreuze gevolgen van Ruttes klimaatbeleid bloot.

In de afgelopen week kwam ook een nieuw IPCC-rapport uit dat erop wijst dat we nog weinig tijd hebben om een klimaatcatastrofe te voorkomen. Welke keuzes Rutte IV nu maakt, heeft grote gevolgen voor de komende decennia. Het kabinet lijkt vooral te willen doorgaan op het ingeslagen pad.

Opeenvolgende kabinetten Rutte weigerden een einde te maken aan de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. Ongeveer de helft van alle energie wordt in Nederland door middel van gas opgewekt en vijftien procent daarvan is afkomstig uit Rusland. Daarnaast werd er vorig jaar voor €16 miljard aan olie uit Rusland geïmporteerd. Hiermee steunen wij ongewild Poetins oorlog van agressie. Wij ondersteunen daarom van harte de acties in Nederland die zich richten tegen Gazprom en verwerpen het idee dat dit om praktische redenen niet mogelijk zou zijn.* Maar dat is niet het hele verhaal.

Nu de gasprijzen nog verder zijn gestegen, probeert het kabinet zich achter de Russische invasie van Oekraïne te verschuilen om dit te rechtvaardigen. Het water staat steeds meer mensen aan de lippen, maar volgens Rutte kunnen zij best nog wel even een paar maanden wachten op compensatie. Directe compensatie voor de hoge energierekening is nodig voor lage- en middeninkomens. De vervuiler betaalt.

Maar pleisters alleen zijn niet genoeg. Deze hoge prijzen zijn het resultaat van een tunnelvisie op fossiele brandstoffen voor onze energiebehoefte en Ruttes weigering echt werk te maken van een grootschalige transitie naar zonne- en windenergie en het radicaal beperken van energiegebruik.

Er is geen enkele garantie dat het afstappen van Russisch gas ons verder brengt in de strijd tegen de klimaatcrisis. Experts verwachten dat dit gas in Europa vervangen zal worden door de verbranding van kolen. Ook het investeren in en de import van meer gas of olie vanuit andere continenten is geen duurzame en veilige oplossing. Zeker omdat dit te vaak eveneens gepaard gaat met het steunen van ondemocratische regimes, zware mensenrechten schendingen en bloedig conflict op de grond. Ongetwijfeld zal de kernenergielobby zich ook gesterkt voelen om hun dure en levensgevaarlijke energiebron verder te pushen (totdat een Oekraïense centrale wordt geraakt door Russische raketten misschien?)

Er bestaat ook het gevaar dat Rutte IV de gaskraan in Groningen weer verder zal opendraaien. Na een belofte in 2018 van toenmalig minister Wiebes de gaswinning te stoppen, werd er vorig jaar al weer geboord. Groningers leven nog steeds in onveilige huizen, de compensatieregeling waarbij inwoners tegen elkaar uit werden gespeeld was een schandaal en van echte investeringen van de gasmiljarden in lokale werkgelegenheid is nooit sprake geweest.

Wij zijn ook bezorgd over de manier waarop plotseling weer nieuwe investeringen in wapentuig worden gedaan. Wereldwijd zijn legers verantwoordelijk voor ten minste 6% van de totale CO2-uitstoot.* De NAVO speelde een centrale rol in de militaire bezettingen van Afghanistan en Irak. Oorlogen die werden gevoerd om controle over fossiele brandstoffen. Deze miljarden kunnen veel beter gestoken worden in een echte klimaattransitie – niet de subsidies aan multinationals waar het kabinet nu in uitblinkt.

Als organisaties die actief zijn voor klimaatrechtvaardigheid roepen we de Nederlandse regering op in te zetten op een politiek van de-escalatie en voor het opvangen van alle oorlogsvluchtelingen. Rutte IV zou dit moment moeten aangrijpen om te breken met de fossiele verslaving en de noodzakelijke transitie weg van fossiel te versnellen. Dit betekent in de eerste plaats radicaal besparen op verbruik, huizen massaal en versneld isoleren en flink investeren in hernieuwbare energie, omscholing en groene banen.

Op deze manier gaat de strijd tegen oorlogspolitiek en voor klimaatrechtvaardigheid hand in hand.

Ondertekenaars

1037 Against Animal Cruelty, Aardehuis, ASEED Europe, Beeldend kunstenaar Jeroen Huisman, BIJ1 Arnhem Nijmegen, Bomenstichting Achterhoek, BothEnds, Code Rood, Comite Schone Lucht NL, De Klimaatcoalitie, De Luchtfietsers, De Zwarte Tulp, Doorbraak, Duurzaam Altrade, Earthlings NL, EDSP ECO, Eindhoven BIJ1, Extinction Rebellion, Extinction Rebellion Almere, Extinction Rebellion Maastricht, Extinction Rebellion NL, Fossielvrij NL, Fridays For Future Nederland, Fridays for Future Roermond, Greenpeace Nederland, GroenLinks Heerlen, GroenLinks Landgraaf, Internationale Socialisten, IVN natuureducatie, Jasper Toeli Video, Jila, Jongeren Milieu Actief (JMA), Krapuul, Links Lullen, Milieudefensie, Onkruit Vergaat Niet, Partij voor de Dieren Maastricht, Platform Stop Racisme, Queers4Climate, STinyHouse, Stop Ecocide NL, Stop the War on Migrants, Stop vlieghinder boven Zuid-Limburg, Stop Wapenhandel, Students for Future, Transnational Institute, Urgenda, Vliegop!, Werkgroep Voedselrechtvaardigheid, XR Den Bosch.